Back to top

Het Ooievaarsnest, Assenede: Vernieuwend onderwijs in duurzaam gebouw

16 maanden had Alheembouw nodig om de nieuwbouw van Het Ooievaarsnest, naar een ontwerp van TenW Architecten, in Assenede te realiseren.

De vrije basisschool aan de Leegstraat huisvest kleuter en lager onderwijs én kenmerkt zicht door vernieuwend onderwijs, waarbij niet vanuit de klas maar in een open leeromgeving wordt gewerkt. De ambitie om een drempelloos en open gebouw te creëren werd vertaald naar een flexibel en duurzaam ontwerp.

Mooie vooruitzichten voor de ruim 400 kinderen die vanaf 2022 hun intrek zullen nemen in het nieuwe Ooievaarsnest.

Het nieuwe Ooievaarnest is meer dan een nieuw gebouw; men wil kinderen gepersonaliseerd onderwijs aanbieden en er wordt maximaal rekening gehouden met de verschillen tussen de kinderen. Er wordt dus afgeweken van het klassieke jaarklassensysteem want niet ieder kind kan op dezelfde tijd evenveel leren. Leef- en leergroepen over twee geboortejaren vormen de basis van het concept én de indeling van de school: afgescheiden instructieruimtes en grote leerpleinen waar zelfstandig en individueel gewerkt kan worden. 

De omschakeling van het jaarklassensysteem naar teamonderwijs brengt heel wat voordelen met zich mee: kinderen beter op maat begeleiden, zittenblijven vermijden en het positief zelfbeeld upgraden.

Basiskwaliteiten in het ontwerp zijn duurzaamheid, integratie en polyvalentie. Het gebouw is verdeeld in verschillende zones, die fungeren als ruimtes voor instructie, samenwerking of presentatie. De ruimte van het nest is multifunctioneel en kan gedurende de dag voor alle leerlingen in het
onderwijsgebied andere functies herbergen. De zones en nesten zijn op verschillende manieren af te bakenen, waardoor de interne flexibiliteit geborgd is; de onderwijsgebieden kunnen ten opzichte van elkaar op eenvoudige wijze groeien en krimpen. De doorlopende leerlijn wordt weergegeven door de vloervelden van de verschillende leeftijdsgroepen geleidelijk op te laten lopen naar de verdiepingen. Hierdoor ontstaat er een zeer ruimtelijke onderwijsomgeving voor zelfstandig ontdekken en onderzoekend onderwijs.

Het is een heel licht en transparant gebouw geworden met een overstek aan de voorzijde. Omdat het accent op de grote leerpleinen werd er veel zorg besteed aan natuurlijk daglicht rond de vides. Architecturaal gaat het gebouw op in de parkomgeving, en infrastructureel is het volledig aangepast aan een nieuwe manier van lesgeven. Het park is een bosachtig gebied vol avontuur waar kinderen kunnen spelen. Zo stimuleert de school zowel binnen als buiten de zelfontplooiing van het kind.

De refter op de begane grond vormt het hart van het gebouw. Vides zorgen voor een ruimtelijke verbinding tussen de leergebieden op de verdieping. De turnzaal staat gelijkvloers los van het onderwijsgebouw en wordt op de verdieping met het hoofdgebouw verbonden door het leergebied van de oudste kleuters. Hiermee wordt een overdekte speelplaats gerealiseerd. Een vide in dit bouwdeel zorgt er voor dat veel daglicht tot het overdekte spelen kan toetreden. Het overdekte spelen zorgt voor de ruimtelijke verbinding tussen het voorgebied en de Leegstraat en het park dat bij de kavel van de school behoort.

Op de gelijkvloers is de hoofdentree aan de zijde van de Leegstraat gesitueerd. Zij geeft toegang tot de refter en de kantoren voor de directie en administratie. De refter wordt gecombineerd met een podium/dramalokaal die door een mobiele paneelwand van elkaar gescheiden zijn. Aan de achterzijde bevinden zich de leerpleinen van de peuters en de jongste kleuters. Hier worden in plaats van lokalen kleine ’nesten’ gecreëerd die de thuisbasis vormen van de diverse groepen. De nesten zijn gesitueerd rond het grote leerplein waar per niveaugroep een zeer gevarieerde leeromgeving wordt gecreëerd. Dit leerplein heeft een directe relatie met de open en overdekte speelplaatsen van de school die aansluiten op het park.

Op de eerste verdieping liggen de domeinen van de oudste kleuters en de 1ste en 2de leerjaren. Ook hier vormen de nesten de thuisbasis van de verschillende groepen leerlingen. Zij zijn gesitueerd rond grote leerpleinen die gevarieerd worden ingericht voor het vernieuwende onderwijs van ’t Ooievaarsnest. Deze leerpleinen sluiten aan op dakterrassen aan de achterzijde van het gebouw, die via een buitentrap in verbinding staan met de speelplaats gelijkvloers. Aan de voorzijde van de eerste verdieping liggen de diverse ruimtes van het personeel, de repro- en vergaderruimte en teamkamer.

Op de twee verdieping liggen de domeinen van de leerjaren 3/4 en 5/6, die net zoals bij de leerjaren 1/2 als een open onderwijsomgeving zijn georganiseerd. Per leerdomein worden 2 gezamenlijke instructieruimten gemaakt en een viertal nesten als thuisbasis voor de groep. Zij zijn georganiseerd rond een open leerplein dat gevarieerd wordt ingezet.

Door de compartimentering zijn de turnhal en de ruimten rond de refter apart toegankelijk zodat zij onafhankelijk van het onderwijsdeel gebruikt kunnen worden. Hierdoor krijgt het gebouw een meerwaarde voor de gemeenschap van Assenede omdat deze delen verhuurd kunnen worden aan verenigingen.